IndoFILMcafé

1 december 2019

Synopsis

Op de vlucht voor een gedwongen huwelijk vindt de Javaanse Alima werk als baboe (kindermeisje) voor een Nederlandse familie. Ze reist met hen mee naar Nederland, waar ze wordt beïnvloed door Indonesische studenten die dromen over een onafhankelijk Indonesië. Bij terugkomst komt haar Nederlandse familie tijdens de Japanse bezetting in een kamp terecht. Daardoor verliest Alima haar familie, werk en huis. Ze wordt verliefd op onafhankelijkheidsstrijder Riboet en raakt zwanger. Als Riboet omkomt bij een politionele actie, wil haar familie dat ze trouwt met haar zwager. Ze kiest ervoor om als alleenstaande moeder met haar dochter haar eigen weg te gaan in het onafhankelijke Indonesië.

Sandra Beerends deed jarenlang research naar de baboe, het Indonesische kindermeisje van Europese families in Nederlands-Indië. Met uniek beeldmateriaal uit diverse archieven reconstrueert ze niet hét leven van dé baboe, maar toont ze het leven van een jonge vrouw die vindt dat meisjes net zoveel waard zijn als jongens en zij, als baboe, net zo veel waard is als elke vrouw. Het koloniale leven in Nederlands-Indië, de Japanse bezetting en de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd (met de politionele acties) zijn het decor waartegen Beerends een universeel, tijdloos verhaal vertelt over liefde, loyaliteit en de kracht van vrouwen. De hoofdpersoon is loyaal aan het kind Jantje, dat staat voor het koloniale systeem, maar is ook loyaal aan haar geliefde Riboet, die strijdt voor onafhankelijkheid. 

Regisseur Sandra Berends

Documentaire, Nederland, 2019, Nederlands gesproken, 78 minuten.

12 januari 2020

Synopsis

Fajar Merah (21) is the son of Wiji Thukul – a poets and human rights activist who was ‘made to disappeared’ in 1998 by The Soeharto Regime. Together with ‘Merah Bercerita’, a band established at 2010, and supported by his family, he tries to bring back his father’s poems to life, covers them with music notations and creates a music album.  In a dynamic background of 2014 Indonesian Presidential Election, 16 years after the 1998 tragedy, Fajar and family develops a new hope on one candidate; Joko Widodo, to solve some Human Rights Violation cases, to find Wiji Thukul and other victims

Director Statement

I love music. For me music is a great weapon to express feelings and exchange opinions. It is able to fill layers of age and social class gaps, the reason I decided to do this documentary.

Fajar Merah for me is not only the son of Wiji Thukul, but also a person with a dazzling personality. In a young age, he is able to mix words and music notations with a musicality that beyond average.

Merah Bercerita has developed a decent music character before five years  of unity, has become a magnet in their town, Surakarta, then to Central Java, and Indonesia in general. This documentary is not only talk about Wiji Thukul family’s and the band’s hopes to government that will solve May 1998 tragedy, but also a effort refused to forget for Human Rights Violation cases in Indonesia, at once as a mark of a young passionate flaming soul amongst Indonesia’s dynamic politics during the 2014 Presidential Election.

Regisseur Yuda Kurniawan

Documentaire, Indonesie, 2018, 112 minuten

Indonesisch gesproken, Engels ondertiteld

9 februari 2020

Turah, Indonesische speelfilm uit 2016 van regisseur Wicaksono Wisnu Legowo.

De arme bewoners van een dorp in Midden Java leven van dag tot dag van de restjes die een landbezitter genaamd Dorso voor hun over laat. De landbezitter wordt rijk door de dorpelingen voor hem te laten werken voor een mager loon. Het is kenmerkend voor  hoe kapitaalbezitters grote winsten maken door hun werknemers uit te buiten. De dorpelingen beseffen niet hoe ze uitgebuit worden omdat de hoogopgeleide Pakel, een handlanger van Darso, ze wijs maakt dat Darso hun weldoener is en ze dankbaar moeten zijn voor zijn liefdadigheid, terwijl ze in feite gewoon hun werkloon krijgen.

Terwijl de meeste inwoners passief blijven en hun lot accepteren zijn er twee inwoners die hun leven en het leven van de mensen om hen heen willen veranderen.

Een boze man, Jaged, verpersoonlijkt het Marxistische klassenbewustzijn door te proberen de dorpelingen wakker te schudden en hen door opruiende toespraken bewust te maken hoe Darso hen uitbuit. Er is ook een man genaamd Turah die, in plaats van woede op te roepen, benadrukt dat de dorpelingen hard moeten werken en hun leven veranderen door samen te werken.

De film speelt zich af in het dorp Tirang, Midden Java, en de karakters spreken het plaatselijke Javaanse dialect. Het woord Turah betekent in het Javaans: de restanten van iets wat eerder in overvloed aanwezig was.

Lengte 80 minuten. Javaans dialect gesproken, Engels ondertiteld.

25 oktober 2020

Ziarah, tales of the otherwords.

Bekroonde Indonesische film van Purba Negara, IND/JAV, 2017, 84 min, ondertiteling ENG. In samenwerking met museum Bronbeek en in het kader van de Week van de Koloniale Geschiedenis.

De film volgt de zoektocht van de 95-jarige Javaanse weduwe Mba Sri. Sri rust niet, voordat ze het graf van haar man heeft gevonden, die tientallen jaren geleden vermist raakte, tijdens de Tweede Nederlandse militaire agressie van 1948.  Mbah Sri weet niet of hij overleefd heeft of gesneuveld is. Achtervolgd door een droom over haar verdwenen man begint zij een reis (ziarah = bedevaart) door steden en dorpen in Midden-Java om zijn graf te vinden.

De film wordt ingeleid door Hans van den Akker, conservator in museum Bronbeek. Na afloop is er gelegenheid tot vragen en gesprek.

9 mei 2021

Soekarno Blues, een televisiedrama over een tot dusver geheim gebleven ontmoeting tussen Koningin Juliana en Soekarno in het voorjaar van 1949 in Amsterdam.

Semi-biografische vertelling waarin de hoofdpersoon, regisseur Hans Hylkema, op zoek gaat naar het historische verleden van de Indonesische president Soekarno. In het archief van het Theaterinstituut ontdekt Hylkema een filmpje waarin president Soekarno schittert in een zelfgeschreven toneelstuk, opgevoerd in het Tropeninstituut. Ongeloof alom, want officieel is de president nooit in Nederland geweest. Dan volgt een reconstructie van het best bewaarde geheim van Soestdijk: het nooit bekend gemaakte bezoek van Soekarno aan koningin Juliana in het voorjaar van 1949. In de vorm van een documentaire wordt met historisch acrhiefmateriaal en fictief spel de vondst van Soekarno’s zelfgeschreven toneelstuk omkaderd. Het verhaal van een charismatisch leider die zijn land, volk, de vrouwen, kunst en vooral zichzelf beminde.

Hans Hylkema is deze avond aanwezig en neemt deel aan een Q&A.

14 augustus 2021

Marion Bloem zei in 1983 over haar documentaire:”Ik heb deze film gemaakt vanuit mijn behoefte het verleden te begrijpen. Dat verleden brengt mij in contact met de oorsprong van mijn ouders, mijzelf, en mijn kind. Wanneer je opgroeit in een land, dat nieuw is voor je familie, maar voor jezelf de enige concrete wereld, ontbreekt de vanzelfsprekende schakel tussen jouw bestaan en dat van je voorouders. ‘Het land van mijn ouders’ is een speurtocht naar wat mij Indisch maakt. Wanneer het zoeken naar mijn oorsprong helpt bij het verkrijgen van inzicht, die bijdragen aan een toleranter en aangenamer bestaan voor minderheidsgroepen in Nederland, alleen dan is mijn zoeken gerechtvaardigd. Want Indisch zijn is slechts een metafoor voor anders zijn.”

Script en regie: Marion Bloem
Uitgezonden in 1983 door de IKON
duur 96 min.
Producties samen met Ivan Wolffers.

19 september 2021

Documentaire “Wij komen als vrienden” van Marion Bloem uit 1985. Inleiding en Q&A door Hans van den Akker, historicus en conservator in Bronbeek .

Documentaire van Ivan Wolffers en Marion Bloem, waarin zij vijf Nederlanders opzoeken die vanuit  het Nederlandse leger ten tijde van de politionele acties in Nederlands-Indië in de jaren ’40 de Indonesische kant kozen. Vanuit Nederland gezien deserteurs. Van de vijf mannen wonen er ten tijde van de documentaire vier in Indonesië als Indonesisch staatsburger. Henk Sterkenburg is tijdens de politionele acties een informant van het Indonesische leger. Interviews met de mannen worden afgewisseld met zwart-wit archiefmateriaal en met opnames in Indonesië. Met alle mannen wordt gesproken over hun afkomst, de militaire dienst, vermeende oorlogsmisdaden, de redenen voor desertie en hun leven nu (1984).

INTERVIEWS met Henk Sterkenburg, Bonne Haijkema; Cor van der Lugt;  Poncke (Jan) Princen en  Piet van Staveren.

Lengte 97 minuten.

7 november 2021

In 1860 werd ‘Max Havelaar’ geschreven door de beroemde Nederlandse schrijver Multatuli voor het eerst gepubliceerd. “Het boek dat het kolonialisme om zeep hielp”, volgens de bekende Indonesische auteur Pramoedya Ananta Toer. ‘Max Havelaar’ is een verhaal over machtsmisbruik en de uitbuiting van het arme volk door de Nederlandse koloniale overheid in samenwerking met de feodale heersers in het voormalige Nederlands-Indië. Het is gebaseerd op Multatuli’s eigen ervaringen gedurende zijn periode als bestuursambtenaar in de afdeling Lebak op West Java. In het boek verbeeldt het verhaal van Saïdjah en Adinda uit het gehucht Badur het lijden van de kleine boertjes. Het is een verhaal over humanisme, liefde en heldendom.

In de anderhalve eeuw nadat het was geschreven, is het boek in 43 talen vertaald. Het inspireerde antikoloniale activisten over de gehele wereld. De meeste onderzoekers richtten zich op het persoonlijk leven van Multatuli en of het boek feit of fictie is. Maar niemand schijnt zich te hebben afgevraagd wat er met het onderdrukte volk van Lebak is gebeurd, waar Multatuli voor opstond.

In de documentaire gaan we in Lebak op zoek naar wat er wel of niet is veranderd ‘Nadat Multatuli vertrok’. We volgen de voetsporen van Arjan Onderdenwijngaard uit 1987. Met hem bezoeken we opnieuw het gehucht Badur waar hij met verschillende mensen praat over hoe het hen is vergaan sinds hij ze 32 jaar geleden filmde. Het boek ‘Max Havelaar’ en zijn opnames uit 1987 dienen als referentie voor deze documentairefilm.

Duur 88 minuten

Indonesië 2020

Regie: Yogi D. Sumule

Verteller: Arjan Onderdenwijngaard

12 december 2021

Regisseur: Ismael Fahmi Lubis

Genre: documentaire

Duur: 90 minuten

Taal: Indonesisch en Engels ondertiteld.

Synopsis (Bron: Humans of Film Festival)

NL | Binnen de corrupte systemen van werving, training en plaatsing, plaatsen miljoenen Indonesische vrouwen op het platteland hun hoop en dromen in het werken als huishoudster in het buitenland. Help Is On The Way brengt een drukke nanny-school in Indramayu, West-Java, in beeld die vrouwen voorbereidt op het werken in het buitenland als huishoudster. Elk jaar worden honderden vrouwen zoals Sukma, Meri, Muji en Tari geworven door lokale agenten die worden beloond nadat ze hun rekruten met succes hebben zien inschrijven in lokale opleidingscentra. Zij behoren tot de vele vrouwen van het platteland die willen werken in landen als Taiwan, Hong Kong en Singapore. Kan competente huishoudhulp worden geleverd wanneer het pad ernaartoe gebroken is?

Woensdag 24 oktober 19.30 uur

De Nederlanders verklaren eenzijdig dat zij niet langer gebonden zijn aan het Renville Verdrag en verbreken het staakt-het-vuren. Op 19 december 1948 valt generaal Simon Spoor Yogjakarta aan, de toenmalige hoofdstad van de Republiek Indonesië. De Nederlanders arresteren Soekarno en Hatta en verbannen hen naar het eiland Bangka. Generaal Soedirman, die aan tuberculose lijdt, leidt gedurende zeven maanden een guerrilla-oorlog tegen de Nederlanders. Ondertussen verklaren de Nederlanders dat Indonesië niet meer bestaat. Vanuit zijn schuilplaats diep in de jungle zendt Soedirman een verklaring dat de Republiek Indonesië blijft voortbestaan, onverminderd sterk blijft en dat zij zullen vechten voor de vrijheid van alle Indonesiërs. Soedirman verandert Java in een guerrilla-oorlogsgebied en valt logistieke doelen van de Nederlanders aan. Het Nederlandse leger lijdt zwaar onder de getrainde guerrilla-aanvallen
van Soedirman en wordt verslagen. Door de samenwerking tussen TNI en de bevolking wint Soedirman
uiteindelijk de oorlog. Bij het beëindigen van het gewapende conflict wordt het Roem-Van Roijen verdrag getekend en de Nederlanders erkennen de soevereiniteit van Indonesië.

Indonesisch gesproken

Engels ondertiteld

Lengte 117 minuten