11 mei 2005

Jalan Raya Pos / De Groote Postweg, vertelt het verhaal van een schrijver (Pramoedya Ananta Toer), een weg, en daarmee van de geschiedenis van een land, Indonesië. De film wijkt in een aantal opzichten af van andere recente films over Indonesië: niet alleen wordt het verhaal verteld vanuit Indonesisch perspectief en is het geheel hedendaags, ook wordt er geen gebruik gemaakt van archiefmateriaal. De Grote Postweg is een duizend kilometer lange weg dwars door Java. De weg werd begin vorige eeuw onder leiding van de Nederlanders aangelegd en maakte veel slachtoffers onder het ‘kleine volk’, dat gedwongen werd aan de weg te werken. Pramoedya Ananta Toer (1925), een van de belangrijkste Aziatische schrijvers van deze tijd, heeft ondanks het feit dat hij momenteel te kampen heeft met een langdurig “writers block”, met veel fysieke inspanning een essay over de Postweg geschreven, speciaal voor dit project. Omdat Toer als ‘ex-tapol’ (ex-politieke gevangene) beperkt is in zijn bewegingsvrijheid, fungeren de makers tijdens de reis over de Postweg – de reis die Toer zelf niet mag maken – als zijn oren en ogen. Aan de hand van ontmoetingen langs de weg worden sociaal-historische parallellen zichtbaar tussen de koloniale tijd en de huidige situatie. Tegelijkertijd vormt de film een portret van Pramoedya, en naarmate de film vordert wordt de grimmigheid van zijn situatie én de situatie in zijn land voelbaar.

Regie Bernie IJdis, Nederland/Indonesie, Nederlands ondertiteld, 1996, 150 min.