IndoFILMcafé

25 oktober 2020

Ziarah, tales of the otherwords.

Bekroonde Indonesische film van Purba Negara, IND/JAV, 2017, 84 min, ondertiteling ENG. In samenwerking met museum Bronbeek en in het kader van de Week van de Koloniale Geschiedenis.

De film volgt de zoektocht van de 95-jarige Javaanse weduwe Mba Sri. Sri rust niet, voordat ze het graf van haar man heeft gevonden, die tientallen jaren geleden vermist raakte, tijdens de Tweede Nederlandse militaire agressie van 1948.  Mbah Sri weet niet of hij overleefd heeft of gesneuveld is. Achtervolgd door een droom over haar verdwenen man begint zij een reis (ziarah = bedevaart) door steden en dorpen in Midden-Java om zijn graf te vinden.

De film wordt ingeleid door Hans van den Akker, conservator in museum Bronbeek. Na afloop is er gelegenheid tot vragen en gesprek.

9 mei 2021

Soekarno Blues, een televisiedrama over een tot dusver geheim gebleven ontmoeting tussen Koningin Juliana en Soekarno in het voorjaar van 1949 in Amsterdam.

Semi-biografische vertelling waarin de hoofdpersoon, regisseur Hans Hylkema, op zoek gaat naar het historische verleden van de Indonesische president Soekarno. In het archief van het Theaterinstituut ontdekt Hylkema een filmpje waarin president Soekarno schittert in een zelfgeschreven toneelstuk, opgevoerd in het Tropeninstituut. Ongeloof alom, want officieel is de president nooit in Nederland geweest. Dan volgt een reconstructie van het best bewaarde geheim van Soestdijk: het nooit bekend gemaakte bezoek van Soekarno aan koningin Juliana in het voorjaar van 1949. In de vorm van een documentaire wordt met historisch acrhiefmateriaal en fictief spel de vondst van Soekarno’s zelfgeschreven toneelstuk omkaderd. Het verhaal van een charismatisch leider die zijn land, volk, de vrouwen, kunst en vooral zichzelf beminde.

Hans Hylkema is deze avond aanwezig en neemt deel aan een Q&A.

14 augustus 2021

Marion Bloem zei in 1983 over haar documentaire:”Ik heb deze film gemaakt vanuit mijn behoefte het verleden te begrijpen. Dat verleden brengt mij in contact met de oorsprong van mijn ouders, mijzelf, en mijn kind. Wanneer je opgroeit in een land, dat nieuw is voor je familie, maar voor jezelf de enige concrete wereld, ontbreekt de vanzelfsprekende schakel tussen jouw bestaan en dat van je voorouders. ‘Het land van mijn ouders’ is een speurtocht naar wat mij Indisch maakt. Wanneer het zoeken naar mijn oorsprong helpt bij het verkrijgen van inzicht, die bijdragen aan een toleranter en aangenamer bestaan voor minderheidsgroepen in Nederland, alleen dan is mijn zoeken gerechtvaardigd. Want Indisch zijn is slechts een metafoor voor anders zijn.”

Script en regie: Marion Bloem
Uitgezonden in 1983 door de IKON
duur 96 min.
Producties samen met Ivan Wolffers.

19 september 2021

Documentaire “Wij komen als vrienden” van Marion Bloem uit 1985. Inleiding en Q&A door Hans van den Akker, historicus en conservator in Bronbeek .

Documentaire van Ivan Wolffers en Marion Bloem, waarin zij vijf Nederlanders opzoeken die vanuit  het Nederlandse leger ten tijde van de politionele acties in Nederlands-Indië in de jaren ’40 de Indonesische kant kozen. Vanuit Nederland gezien deserteurs. Van de vijf mannen wonen er ten tijde van de documentaire vier in Indonesië als Indonesisch staatsburger. Henk Sterkenburg is tijdens de politionele acties een informant van het Indonesische leger. Interviews met de mannen worden afgewisseld met zwart-wit archiefmateriaal en met opnames in Indonesië. Met alle mannen wordt gesproken over hun afkomst, de militaire dienst, vermeende oorlogsmisdaden, de redenen voor desertie en hun leven nu (1984).

INTERVIEWS met Henk Sterkenburg, Bonne Haijkema; Cor van der Lugt;  Poncke (Jan) Princen en  Piet van Staveren.

Lengte 97 minuten.

7 november 2021

In 1860 werd ‘Max Havelaar’ geschreven door de beroemde Nederlandse schrijver Multatuli voor het eerst gepubliceerd. “Het boek dat het kolonialisme om zeep hielp”, volgens de bekende Indonesische auteur Pramoedya Ananta Toer. ‘Max Havelaar’ is een verhaal over machtsmisbruik en de uitbuiting van het arme volk door de Nederlandse koloniale overheid in samenwerking met de feodale heersers in het voormalige Nederlands-Indië. Het is gebaseerd op Multatuli’s eigen ervaringen gedurende zijn periode als bestuursambtenaar in de afdeling Lebak op West Java. In het boek verbeeldt het verhaal van Saïdjah en Adinda uit het gehucht Badur het lijden van de kleine boertjes. Het is een verhaal over humanisme, liefde en heldendom.

In de anderhalve eeuw nadat het was geschreven, is het boek in 43 talen vertaald. Het inspireerde antikoloniale activisten over de gehele wereld. De meeste onderzoekers richtten zich op het persoonlijk leven van Multatuli en of het boek feit of fictie is. Maar niemand schijnt zich te hebben afgevraagd wat er met het onderdrukte volk van Lebak is gebeurd, waar Multatuli voor opstond.

In de documentaire gaan we in Lebak op zoek naar wat er wel of niet is veranderd ‘Nadat Multatuli vertrok’. We volgen de voetsporen van Arjan Onderdenwijngaard uit 1987. Met hem bezoeken we opnieuw het gehucht Badur waar hij met verschillende mensen praat over hoe het hen is vergaan sinds hij ze 32 jaar geleden filmde. Het boek ‘Max Havelaar’ en zijn opnames uit 1987 dienen als referentie voor deze documentairefilm.

Duur 88 minuten

Indonesië 2020

Regie: Yogi D. Sumule

Verteller: Arjan Onderdenwijngaard

12 december 2021

Regisseur: Ismael Fahmi Lubis

Genre: documentaire

Duur: 90 minuten

Taal: Indonesisch en Engels ondertiteld.

Synopsis (Bron: Humans of Film Festival)

NL | Binnen de corrupte systemen van werving, training en plaatsing, plaatsen miljoenen Indonesische vrouwen op het platteland hun hoop en dromen in het werken als huishoudster in het buitenland. Help Is On The Way brengt een drukke nanny-school in Indramayu, West-Java, in beeld die vrouwen voorbereidt op het werken in het buitenland als huishoudster. Elk jaar worden honderden vrouwen zoals Sukma, Meri, Muji en Tari geworven door lokale agenten die worden beloond nadat ze hun rekruten met succes hebben zien inschrijven in lokale opleidingscentra. Zij behoren tot de vele vrouwen van het platteland die willen werken in landen als Taiwan, Hong Kong en Singapore. Kan competente huishoudhulp worden geleverd wanneer het pad ernaartoe gebroken is?

Woensdag 24 oktober 19.30 uur

De Nederlanders verklaren eenzijdig dat zij niet langer gebonden zijn aan het Renville Verdrag en verbreken het staakt-het-vuren. Op 19 december 1948 valt generaal Simon Spoor Yogjakarta aan, de toenmalige hoofdstad van de Republiek Indonesië. De Nederlanders arresteren Soekarno en Hatta en verbannen hen naar het eiland Bangka. Generaal Soedirman, die aan tuberculose lijdt, leidt gedurende zeven maanden een guerrilla-oorlog tegen de Nederlanders. Ondertussen verklaren de Nederlanders dat Indonesië niet meer bestaat. Vanuit zijn schuilplaats diep in de jungle zendt Soedirman een verklaring dat de Republiek Indonesië blijft voortbestaan, onverminderd sterk blijft en dat zij zullen vechten voor de vrijheid van alle Indonesiërs. Soedirman verandert Java in een guerrilla-oorlogsgebied en valt logistieke doelen van de Nederlanders aan. Het Nederlandse leger lijdt zwaar onder de getrainde guerrilla-aanvallen
van Soedirman en wordt verslagen. Door de samenwerking tussen TNI en de bevolking wint Soedirman
uiteindelijk de oorlog. Bij het beëindigen van het gewapende conflict wordt het Roem-Van Roijen verdrag getekend en de Nederlanders erkennen de soevereiniteit van Indonesië.

Indonesisch gesproken

Engels ondertiteld

Lengte 117 minuten

18 juni 2023

Regisseur: Yonri Revolt
Documentaire, 2022, Indonesië
Lengte : 66 min.
Gesproken taal: Indonesisch
Ondertiteling: Engels

Begin 2017 ontslaat mijnbouwbedrijf Freeport Indonesia duizenden werknemers die in de Grasbergmijn werkten, in de Indonesische provincie West Papua. De mijnwerkers gaan op 1 mei van dat jaar de straat op om te demonstreren. Dit is het begin van een van de langste stakingen van de 21ste eeuw, die tot op de dag van vandaag voortduurt. Hoewel het bedrijf in 2018 werd genationaliseerd, erkent het de staking nog altijd niet. Hierdoor hebben de arbeiders geen toegang tot gezondheidszorg en zijn er al 97 mensen overleden.

Yonri Revolts politiek getinte documentaire Mayday! May day! Mayday! is een integer verslag van de staking, verteld vanuit het perspectief van de betrokkenen. Met behulp van reportages, interviews en archiefmateriaal, creëert de filmmaker een poëtisch portret van gepauzeerde levens. We zien hoe de arbeiders – veelal etnische Papoea’s – ander werk aannemen om rond te kunnen komen, maar de staking evengoed voortzetten, ook wanneer ze zich geconfronteerd zien met hardhandig politieoptreden en de onverschilligheid van een groot bedrijf.

Tussen de demonstraties door zijn we ook getuige van rustigere momenten. We zien arbeiders koffiezetten, karaoke zingen, naar de kerk gaan of gewoon een praatje maken. Een voice-over die zaken in een bredere context plaatst en verklarende onderschriften ontbreken. We zien alles zelf zoals de arbeiders het zelf zien. Mayday! Mayday! Mayday! Is een bescheiden staaltje imperfect cinema dat een beweging laat zien waarvan het bestaan lang ontkend is.

IFFR – Srikanth Srinivasan

Speelfilm uit 2022 van de Indonesische (Papoeaanse) regisseur Theo Rumansara.

Orpa, een Papoeaans tienermeisje, droomt ervan om te gaan studeren. Haar vader dwingt haar echter te trouwen met een rijke man die twee keer zo oud is als zij. Orpa weigert om, net zoals vele generaties vrouwen voor haar, als gehoorzame echtgenote door het leven te gaan. Ze vlucht weg door de jungle. Tijdens haar tocht naar een nabijgelegen dorp komt ze Ryan, een muzikant uit Jakarta, tegen die haar vraagt hem door de jungle te leiden. Hun gedeelde smart—eenzaamheid en onvervulde dromen—schept langzaam maar zeker een band.

Dit speelfilmdebuut is geïnspireerd op het hartverscheurende lot dat vele Papoeaanse meisjes treft, maar laat ook andere dingen zien waar Papoea’s vandaag de dag mee worstelen, zoals het gebrek aan basisinfrastructuur en onderwijs. Orpa is een inspirerend verhaal over veerkracht en moed dat laat zien dat het mogelijk is om los te komen van eeuwenoude tradities.

Speelduur: 99 minuten

Indonesisch gesproken

Ondertiteling: Engels

Documentaire van kunstexpert Frans Leidelmeijer en filmmaker Bie Muusze

In twee documentaires wordt de wederzijdse beïnvloeding van Nederlandse en Indonesische cultuur toegelicht. In dit tweede deel laten Frans Leidelmeijer en Bie Muusze markante voorbeelden op Java zien van wederzijdse beïnvloeding uit de geschiedenis in de toegepaste kunst en architectuur tussen Nederland en Indonesië in de periode van 1900-1940. In deze documentaire raken culturen elkaar op een positieve manier. Ze inspireren elkaar met als gevolg kruisbestuiving. De reis verliep van Jakarta via Bandung, Cirebon en Semarang naar Surabaya.

In deze documentaire zijn markante gebouwen te zien, voorbeelden van de Nederlands Indische stijl, die geënt is op de rationele architectuur van Berlage, Art Deco, Art Nouveau, Amsterdamse School en Het Nieuwe Bouwen. Het komt allemaal aan bod, net als de architecten die deze gebouwen hebben ontworpen.

Nederlands gesproken